Panda Farnana, een Congolees die stoort

Paul Panda Farnana is een ongewoon personage uit de Belgisch-Congolese geschiedenis. Hij werd door een Belgische ongehuwde artiste opgevoed. Hij is de eerste Congolees die al in 1909 een Belgisch diploma hoger onderwijs verwierf. Als landbouwkundige keerde hij terug naar Congo en werd er de eerste Belgische functionaris met een donkere huidskleur. Hij wordt met apartheid geconfronteerd en moet geleidelijk aan, onder druk van pesterijen, zijn verscheidene functies opgeven. In 1914 keert hij terug naar België, en bij het uitbreken van de oorlog neemt hij vrijwillig in het Belgisch leger dienst. Hij wordt gevangen genomen en hij verblijft in Duitse krijgsgevangenschap tot de bevrijding in 1918. Bij zijn terugkeer naar België besteedde hij al zijn energie aan het eisen van geleidelijkheid tussen zwarten en blanken in het onderwijs en het geven van verantwoordelijkheid aan de chefs.